پایش سلامت

مقدمه
نیروی انسانی متخصص مهم­ترین سرمایه هر کشور را تشکیل می­دهد. پیشرفت هر جامعه در گرو حمایت و بهره وری مناسب از منابع انسانی است. از این رو توجه به توسعه انسانی از جمله پیش‌شرط‌های توسعه همه جانبه است. انسان سالم محور توسعه پایدار و توجه به نظام سلامت از یک سو موجب ارتقای رفاه اجتماعی و از سوی دیگر باعث تسریع رشد و توسعه کشور خواهد بود. بنابراین آگاهی از شاخص‌های سلامت (جسمی، روانی و اجتماعی)، عامل مهمی در تعیین میزان تندرستی و سیاست گذاری صحیح براساس آگاهی از وضعیت موجود در راستای توسعه سلامت و تدوین برنامه­های پیشگیری و مداخله­ای ضروری است. 
 
اهمیت و جایگاه فعالیت بدنی
بی­تحرکی جسمانی یا نداشتن فعالیت بدنی منظم؛ چهارمین عامل خطرزای مرگ و میر جهانی می­باشد که 6 درصد از مرگ و میر در سطح جهان را شامل می­شود و تقریباً 2/3 میلیون مرگ در هر سال به این علت می­باشد. سطوح بی­تحرکی جسمانی در بسیاری از کشورها و بیشتر در کشورهای پردرآمد در حال افزایش است، که پیامدهایی مخاطرآمیز عمده­ای برای سلامت عمومی مردم در سراسر جهان دارد که عبارتند از شیوع بیماری­های غیرواگیر مانند بیماری­های قلبی عروقی، دیابت، سرطان و دیگر عوامل خطرزا از قبیل فشار خون بالا، افزایش قند خون و اضافه وزن و چاقی. برآورد شده که بی­تحرکی جسمانی در حدود 21 تا 25 درصد عامل سرطان پستان و روده بزرگ، 27 درصد عامل دیابت و حدود 30 درصد عامل بیماری ایسکمیک قلب می­باشد.

نقش بی­تحرکی جسمانی و سبک زندگی بی­حرکت در شیوع بیماری­های غیرواگیر

 
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که در سال 2008 به طور میانگین حدود 31 درصد (28 درصد مردان و 34 درصد زنان)، از بزرگسالان بالای 15 سال در سراسر جهان بی­تحرکی جسمانی داشته و 63 درصد مرگ و میرها به علت بیماری­های غیرواگیر بوده، حال آنکه برآورد آمار از کشور ما در سال 2008 در این عامل خطرزای رفتاری (بی­تحرکی جسمانی) به طور میانگین در حدود 7/35 درصد (2/25 درصد مردان و 5/46 درصد زنان)، و 72 درصد مرگ و میرها به علت بیماری­های غیرواگیر بوده است، که بالاتر از میانگین جهانی است و لذا افزایش سطح فعالیت بدنی برای افراد جامعه یک امر ضروری و حیاتی می­باشد.