تدوین بسته تمرینی جسمانی حرکتی مختص کودکان و نوجوانان دارای اختلال طیف اتیسم

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه تربیت‌ بدنی و علوم ورزشی، بسته تمرینی جسمانی حرکتی مختص کودکان و نوجوانان دارای اختلال طیف اتیسم و بررسی تأثیر این بسته بر خصوصیات جسمانی و مهارت‌های روانی حرکتی این افراد، توسط دکتر علی کاشی «دانشیار پژوهشگاه» تدوین شد.

مجری این طرح تحقیقی با بیان اینکه امروزه استفاده از اختلال طیف اتیسم در تشخیص این بیماری رایج شده است اظهار کرد: منظور آن دسته از افرادی است که اختلالات کمتری از بیماری اتیسم را دارا هستند. طیف اتیسم شامل: اختلالات نافذ رشدی است که جایی دیگر طبقه‌بندی نشده‌اند و شامل اتیسم آتیپیکال (غیرمعمول)، اتیسم با عملکرد بالا و سندرم آسپرگر می‌باشد. ویژگی‌های اتیسم و شدت مشکلات حیطه‌های خاص به‌ طور چشمگیری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در نتیجه دامنه‌ گسترده‌ای از گزینه‌های آموزشی برای این‌ گونه کودکان مورد نیاز است. دامنه‌ این گزینه‌ها از برنامه‌های فردی تخصصی تا جاگماری یکپارچه همراه با خدمات حمایتی گسترده است.

در بسیاری از موارد هدف نهایی آماده‌سازی افراد اتیسمی برای زندگی در اجتماع و در محیط با کمترین محدودیت است. ادبیات پژوهشی از مداخله‌های اولیه به‌ عنوان عامل مهمی در بهبود رشد این کودکان حمایت می‌کند. کودکان اتیسمی نیازمند برنامه‌های آموزشی انفرادی و با اهداف کوتاه و بلندمدت هستند. ضروری است تا این برنامه‌ها، ارتباط کارکردی و مهارت‌های اجتماعی را تقویت نماید. لذا تدوین برنامه‌های تمرین ورزشی برای بهبود ترکیب بدنی و رشد مهارت‌های حرکتی در این افراد تنها و صرفاً برای بهبود رشد حرکتی و کاهش درصد چربی بدنی نمی‌باشد و هدفی بزرگ‌تر را در این افراد دنبال می‌کند. محققین در این تحقیق در کنار سنجش ترکیب بدنی و رشد حرکتی ضریب طیف اتیسم را نیز مورد سنجش قرار دادند تا ببینند آیا قرار دادن این افراد در معرض برنامه‌های تمرینی می‌تواند در رشد اجتماعی آنها و در نهایت ورود آنها به جامعه و توسعه روابط و مهارت‌های اجتماعی کمک نماید یا خیر.

لذ محققان در گام نخست تدوین یک بسته آموزشی تمرینی را برای این افراد در دستور کار خود قرار دادند تا بتوانند ضمن شناسایی بهترین نوع تمرینات، اقدام به بررسی اثربخشی آنها نمایند تا با در نظر گرفتن پیشینه تحقیقی و استفاده از آنها در تدوین برنامه و اجرای آن، بیشترین بازدهی را در توسعه سلامت این افراد ایجاد نمایند. محققان در این مطالعه سعی داشتند تا این نکات کشف‌ شده و تائید شده در مقالات تحقیقی مختلف را گرد هم جمع نموده و آنها را به زبانی ساده و قابل‌ فهم برای مربیان تدوین نمایند تا قابلیت انتقال مفاهیم علمی از نشریات به جامعه ایجاد شود و مربیان تمرینی بتوانند تنها با مطالعه پکیج تدوین‌ شده، آخرین دستاوردهای علمی به‌ دست‌ آمده در این حوزه را در اختیار داشته باشند تا بتوانند با استفاده از این نکات، ابزارها و بهتر بگوییم کلیدهای موفقیت در توسعه سلامت افراد با اختلال طیف اتیسم موفق و مؤثر باشند.

در گام دوم، محققان اقدام به اجرای این بسته آموزشی تمرینی بر روی افراد با اختلال طیف اتیسم در یک مدرسه ویژه این کودکان نموده و پس از اجرا و اصلاح تمرینات، نتیجه اجرای این بسته تمرینی را مورد ارزیابی قرار دادند. نتایج این تحقیق نشان داد در صورت ارائه برنامه تمرینی به شکل ارائه‌ شده در این تحقیق و با توجه به اصول و مبانی ارائه‌ شده در این بسته آموزشی می‌تواند سبب بهبود رشد مهارت‌های حرکتی و کاهش علائم اتیسم (بهبود مهارت‌های اجتماعی و ارتباطات افراد با این طیف) شود.

در پایان با توجه به نتایج به‌ دست‌ آمده در این تحقیق، می‌توان امیدوار بود که فعالیت‌های تمرینی مشابه با آنچه در این تحقیق اجرا شده است، می‌تواند ضمن بهبود رشد مهارت‌های حرکتی در این افراد در توسعه مهارت‌های اجتماعی و افزایش ارتباط این عزیزان مؤثر و در کاهش علائم و عوارض ناشی از این اختلال مؤثر باشد.

مربیان تمرینی و معلمان مدارس می‌توانند با بهره‌گیری از اصول و مبانی تمرین در افراد با اختلال طیف اتیسم آموزش‌های تخصصی و دقیقی را به این افراد ارائه دهند. در استفاده از این پکیج تمرینی مربی می‌بایست، نهایت خلاقیت را داشته باشد، شرایط جسمی، روانی و اختلال هر آزمودنی را به‌ خوبی سنجیده و درک نماید و بر اساس ویژگی‌های هر فرد سعی در تدوین برنامه مشخصی برای وی داشته باشند. به‌ هیچ‌ عنوان مفهوم تدوین این پکیج این نیست که برنامه‌ریزی تمرین باید عیناً بر اساس بند بند تمرینات مثال زده‌ در این تحقیق باشد. بلکه محققین در این تحقیق تنها چارچوبی را ارائه داده‌اند که می‌بایست توسط مربیان به‌ دقت مطالعه شود و بر اساس ویژگی‌های آزمودنی‌های خود با الگویی مشابه (و نه الزاماً یکسان) اقدام به طرح‌ریزی برنامه تمرینی برای این افراد نمایند. محققان امید دارند تا بتوانند محتوای چندرسانه‌ای از این پکیج تهیه کنند و در اختیار معلمان و مربیان این افراد قرار دهند تا هر روز بتوانیم مؤثرتر از پیش، اقدام به توان‌بخشی و توان‌افزایی در این عزیزان نماییم.

بر همین اساس، پژوهشگاه تربیت‌ بدنی و علوم ورزشی برای توزیع این دانش تولید شده در سطح کشور، در سال گذشته، اقدام به انتشار کتاب «خطوط راهنمای فعالیت بدنی و تمرین در افراد با کم‌توانی ذهنی، سندرم داون و اختلال طیف اتیسم» نمود. علاقه‌مندان می‌توانند جهت خرید این کتاب به آدرس لینک https://pub.ssrc.ac.ir/book_5.html مراجعه نمایند. همچنین، از طریق لینک‌های زیر مقالات مستخرج از این طرح در دسترس می‌باشد:

کاشی, علی, & سرلک, زهرا. (1400). تدوین بسته تمرینی جسمانی حرکتی مختص کودکان و نوجوانان دارای اختلال طیف اتیسم و بررسی تأثیر این بسته بر ویژگی‌های اتیستیک این افراد. رفتار حرکتی13(46), 131-164. doi: 10.22089/mbj.2022.11467.1991

https://mbj.ssrc.ac.ir/article_2868.html

Kashi, A., Dawes, H., Mansoubi, M., & Sarlak, Z. (2021). The Effect of A Physical Exercise Package on Motor Proficiency of Children and Adolescents with Autism Spectrum Disorder. Journal of Exercise and Health Science, 1(3), 15-34. doi: 10.22089/jehs.2022.11442.1036

https://jehs.ssrc.ac.ir/article_2969.html

جهت دانلود فایل اینفوگرافیک طرح پژوهشی، کلیک نمایید.
 

انتهای خبر/