نظام اشتغال دانش آموختگان تربیت بدنی و علوم ورزشی با رویکرد خصوصی سازی

نبود بازار کار برای فارغ التحصیلان علوم ورزشی در نظام آموزش عالی از یک طرف و ضعف   های علمی و تکنولوژیک در صنعت ورزش و سازمان های ورزشی در کشور از سوی دیگر سبب شده است تا توسعه علمی و اقتصادی ورزش به طور اعم و اشتغال فارغ التحصیلان در ورزش به صورت اخص، مساله ای مهم و راهبردی تلقی شود. از این رو بازنگری در سیستم آموزش، هدایت و اشتغال فارغ التحصیلان علوم ورزشی و تحلیل محیط اشتغال در ورزش کشور ضرورت دارد. از این رو به همت پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی ، دکتر سید محمد حسین رضوی و دکتر محمدرضا برومند، طرح نظام اشتغال دانش آموختگان تربیت بدنی و علوم ورزشی با رویکرد خصوصی سازی انجام گردید.

روش تحقیق از نوع مطالعات راهبردی مبتنی بر تحلیل اسنادی و پیمایش کیفی بود. جامعه پژوهش شامل دو جامعه اطلاعاتی (منابع علمی و کتابخانه ای، اسناد اجرایی، محتوای رسانه ای) و جامعه انسانی (مدیران، کارشناسان، اساتید، کارآفرینان، دانشجویان و فارغ التحصیلان و صاحبان کسب و کار در ورزش) بود. نمونه آماری به روش هدفمند و دردسترس انتخاب و بررسی گردید.

یافته های تحقیق محورهای تحلیلی پژوهش شامل ابعاد تحصیلی-شغلی فارغ التحصیلان، ظرفیت های کارآفرینی و اشتغالزایی صنعت ورزش، خصوصی سازی، تحلیل ساختاری راهبردی می باشد. ابعاد تحصیلی-شغلی فارغ التحصیلان شامل: مسیر تحصیلی – شغلی، گروه بندی به لحاظ قابلیت های اشتغال و کارآفرینی، شایستگی‌های کانونی شغلی، امید به اشتغال، شاخص انتظار اشتغال، شاخص گذار از تحصیل به کار، روش های اشتغال، ادراک دانشجویان از موانع اشتغال و مسیرهای شغلی بود. ظرفیت های کارآفرینی و اشتغال زایی صنعت ورزش نیز در محورهای: انواع مشاغل ورزشی، ظرفیت های اشتغالزایی در رشته-های ورزشی، ظرفیت های اشتغال زایی در رشته های علوم ورزشی، ظرفیت های اشتغالزایی در رشته گرایش های اصلی علوم ورزشی، ظرفیت های موجود در بخش های مختلف بازار و صنعت ورزش، ظرفیت های موجود در سطوح ورزش کشور، ظرفیت های موجود در سطوح ورزش کشور، ظرفیت های موجود در سازمان ها و نهادهای ورزشی، ظرفیت های نهادی برای مجوزهای انواع کسب و کارهای مرتبط با ورزش ارزیابی گردید.

 یافته های بخش خصوصی سازی در برگیرنده وضعیت انواع روش های خصوصی سازی در حوزه ورزش، محورهای واگذاری و خصوصی سازی در بخش های دولتی ورزش و چالش های مراحل خصوصی سازی در ورزش بود. تحلیل ساختاری راهبردی شامل سه بخش تحلیل ساختاری، تحلیل راهبردی و الگوی تقسیم کار ملی و بین سازمانی بود. تحلیل راهبردی شامل محورها، قابلیت ها، چالش ها، اهداف و استراتژی های توسعه اشتغال فارغ التحصیلان علوم ورزشی بود که به تفصیل ارائه شده است.

یافته های کلی پژوهش بیانگر این بود که اکوسیستم اشتغال فارغ التحصیلان تربیت بدنی از نظامندی و کارآمدی مناسبی برخوردار نیست. خصوصی سازی علیرغم نداشتن سابقه مناسب در کشور، اما به عنوان بهترین راهبرد توسعه اشتغالزایی مورد ارزیابی قرار گرفت. به صورت کلی بر مبانی چارچوب تحلیلی طرح و یافته ها می توان گفت که در توسعه اشتغال فارغ التحصیلان علوم ورزشی ابتدا باید به تغییر نقش ها در یک فرآیند از دانشجویی به فارغ التحصیلی، جویای کار و شاغل به صورت محوری توجه داشت. سپس باید ارتباط ساختاری-کارکردی بین محیط های مربوط به هریک از این نقش ها (از دانشگاه تا صنعت) تقویت گردد.